Sấy thăng hoa là gì? Những điều cần biết về sấy thăng hoa

Sấy thăng hoa là một trong những phương pháp làm khô thực phẩm, dược phẩm phổ biến nhất hiện nay. Nếu bạn đang tìm hiểu về công nghệ sấy thăng hoa là gì cũng như những ưu và nhược điểm của chúng thì hãy tham khảo ngay bài viết này nhé!

Nội dung chính:
1. Sấy thăng hoa là gì? Ứng dụng của phương pháp sấy thăng hoa
2. Nguyên lý hoạt động của công nghệ sấy thăng hoa
3. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp sấy thăng hoa

1. Sấy thăng hoa là gì? Ứng dụng của phương pháp sấy thăng hoa

Sấy thăng hoa (tên tiếng Anh là Freeze Dry), là phương pháp sấy mà trong đó dung môi (thường là nước) được kết tinh ở nhiệt độ thấp. Sau đó được loại bỏ ra ngoài bằng cách thăng hoa. Có thể hiểu, quá trình sấy thăng hoa là sự chuyển trực tiếp nước từ thể rắn sang thể khí mà không qua giai đoạn trung gian hóa lỏng.

​

Hiện nay, các loại máy sấy thực phẩm áp dụng phương pháp sấy thăng hoa trong các ngành như:

• Sấy thăng hoa thực phẩm mọng nước: như các loại trái cây, rau củ quả: kiwi, dâu, mít, cam, chanh, xoài, khoai lang,...
• Sấy thăng hoa thực phẩm dạng bột: bột rau củ quả, bột cacao, bột thịt cá, tinh bột nghệ,...
• Sấy thăng hoa thực phẩm tươi sống: thịt cá, hải sản, tôm,...
• Sấy sữa chua khô, kem khô, các loại bánh kẹo dành cho trẻ em.
• Sấy thăng hoa các loại dược liệu: nấm, đông trùng hạ thảo, nấm linh chi,...

​

Lợi ích khi áp dụng công nghệ sấy thăng hoa vào bảo quản thực phẩm:

• Giữ lại chất dinh dưỡng: Phương pháp sấy thăng hoa giữ cho thực phẩm giữ lại được hàm lượng chất dinh dưỡng ban đầu, bao gồm vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Điều này giúp cải thiện giá trị dinh dưỡng của thực phẩm so với phương pháp sấy truyền thống.
• Giữ lại hương vị và màu sắc: Sấy thăng hoa giúp giữ lại hương vị tự nhiên và màu sắc của thực phẩm một cách tốt nhất, so với sấy truyền thống sử dụng nhiệt độ cao. Điều này giữ cho thực phẩm có hương vị và màu sắc tự nhiên hơn, không bị oxy hóa hoặc đổi màu quá nhanh.
• Kéo dài thời gian bảo quản: Giảm độ ẩm của thực phẩm, làm giảm khả năng phát triển của vi khuẩn và nấm mốc, từ đó kéo dài thời gian bảo quản của thực phẩm mà không cần sử dụng chất bảo quản hóa học.
• Giảm trọng lượng: Việc loại bỏ nước từ thực phẩm thông qua quá trình sấy giúp giảm trọng lượng của chúng, làm cho việc vận chuyển và lưu trữ trở nên thuận tiện hơn.
• Giảm lãng phí thực phẩm: Công nghệ sấy thăng hoa giúp ngăn chặn sự hỏng hóc của thực phẩm, từ đó giảm lãng phí thực phẩm và giúp tăng cường nguồn cung cấp thực phẩm an toàn và dinh dưỡng.

2. Nguyên lý hoạt động của công nghệ sấy thăng hoa

Nguyên lý sấy thăng hoa ở mỗi cơ sở sản xuất là khác nhau, tuy nhiên sẽ có 3 giai đoạn chính như sau:
Giai đoạn 1: Giai đoạn cấp đông
Đây là giai đoạn quan trọng quyết định lớn đến chất lượng thành phẩm sau khi sấy xong. Thực phẩm được làm lạnh tối thiểu ở điểm nóng chảy đối với loại thực phẩm đó. Điều này cực kỳ quan trọng, nếu không làm đông lạnh hoàn toàn ở mức nhiệt cần thiết thì thực phẩm sẽ không đạt được chất lượng như yêu cầu.
Tùy vào loại thực phẩm sấy mà sẽ có mức nhiệt độ và thời gian sấy thăng hoa khác nhau. Thực phẩm sẽ được đông lạnh nhanh chóng để ngăn chặn các tinh thể băng lớn lên gây phá vỡ thành tế bào của thực phẩm.

​

Giai đoạn 2: Giai đoạn sơ cấp
Sau khi khởi động máy sấy thăng hoa và máy bơm chân không thì thực phẩm sẽ được làm lạnh bay hơi bên trong buồng sấy với áp suất thấp. Lúc này máy sấy thăng hoa sẽ liên tục cung cấp năng lượng dưới dạng nhiệt nhằm đẩy nhanh quá trình sấy thăng hoa.
Sau khi kết thúc, khoảng 93% lượng nước trong thực phẩm sẽ được thoát ra ngoài và đến giai đoạn sấy thức cấp để rút hết hoàn toàn nước tăng thời gian bảo quản thực phẩm.
Giai đoạn 3: Giai đoạn thứ cấp
Ở giai đoạn này sẽ tiếp tục loại bỏ gần như hoàn toàn độ ẩm bằng cách bổ sung nhiệt độ. Việc này sẽ giúp kéo dài thời gian bảo quản lâu hơn.

3. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp sấy thăng hoa

Ưu điểm:

• Sản phẩm sấy có độ giòn lý tưởng mà không bị khô cứng hay quá mềm.
• Thành phẩm giữ nguyên cấu trúc và hình dạng, cũng như không làm mất đi mùi vị, màu sắc hay dưỡng chất.
• Công nghệ sấy thăng hoa có thể sấy đa dạng các loại thực phẩm từ rau củ quả, thịt cá đến các loại dược liệu, bột rau củ,...

​

Nhược điểm:

• Giá thành máy sấy thăng hoa tương đối cao, đòi hỏi doanh nghiệp phải bỏ ra chi phí đầu tư lớn để mua máy và lắp đặt.
• Thời gian hoàn thành một mẻ sấy tương đối lâu để đảm bảo chất lượng thành phẩm sau khi sấy xong được tốt nhất, không bị nhiễm vi khuẩn hay nấm mốc.
• Chi phí bảo trì và sửa chữa thiết bị sấy khá đắt và tốn nhiều thời gian hơn so với các loại máy sấy thực phẩm khác.

Sấy thăng hoa là một phương pháp sấy thực phẩm hiện đại và phổ biến hiện nay. Nếu bạn còn thắc mắc gì về công nghệ sấy hữu ích này thì hãy liên hệ đến hotline của Thiết bị M5s để được giải đáp nhanh chóng nhất nhé!